بهــــــــــــار آمــــــــد و گلـــزار، نور باران شد      چمـــــــــن ز عشق رُخ یار، لاله افشــان شد

      بهار ، چمن ، لاله ، گلزار : مراعات نظیر               نورباران شدن : کنایه از پرشدن گلزار از گل های رنگارنگ     عشقِ چمن : تشخیص          در مصراع دوم : حسن تعلیل ( شاعر علت لاله افشان شدن چمن را عشق به یار می داند )

      یار : محبوب ازلی ، خدا           واج آرایی صامت : ر

    معنی بیت : با آمدن بهار گلستان با گل های رنگارنگ خود نورانی شده است و چمنزار به خاطر عشق به چهره ی زیبای  محبوب ( خداوند )   پر از لاله شده است ( زیبایی بهار و چمنزار پرتوی از زیبایی  یار است )

     ســـــرود عشق ز مـــــرغان بوستان بشنو !           جــــــمال یار ز گلبــــرگِ سبز، تابـــــــــان شد

      سرود عشق : تشبیه      مرغ ، بوستان ، گلبرگ : مراعات نظیر   

     معنی بیت : از پرندگان بوستان سرود عشق را که سر داده اند بشنو و ببین که زیبایی یار چگونه در گلبرگ سبز نمایان شده است             

مفهوم : ( دعوت به عشق در فصل بهار که جلوه ای از زیبایی یار است )

مفهوم عرفانی : تمام پدیده های هستی ندا و آواز عشق سر داده اند و عشق در همه ی طبیعت ساری و جاری است .زیبایی جهان و گلستان دنیا پرتوی از زیبایی خداست

      قرابت معنایی : هرکس به زبانی صفت حمد تو گوید       بلبل به غزلخوانی و قمری به ترانه

ندا به ســــــــــاقى سرمستِ گل عذار رسید                که طـــرْف دشت چو رُخسار سرخِ مستان شد

      گل عذار : آن که چهره ای مانند گل دارد ؛ زیبارو ( واژه ی مرکب )

     ساقی : واسطه ی فیض الهی که مرشد کامل است و گاهی با خود معشوق برابری می کند

     تشبیه مرسل : طرف دشت به رخسار مستان مانند شده است     

    رخسار سرخ : کنایه از چهره ی شاداب و گلگون   ساقی ، سرمست ، مستان : مراعات نظیر 

        واج آرایی : س

   معنی بیت : به ساقی سرمست و زیبارو ( پیر عارف ) ندا رسید با آمدن بهار دشت با گل های ( لاله و شقایق ) مانند چهره ی مستان سرخ و گلگون شده است ؛ پس تو ای ساقی شراب عشق را به عاشقان سرمست بنوشان  

به غنچه گوى که از روى خویش، پرده فکن                  کــــــــــــه مرغ دل ز فراق رُخت، پریشان شد

      به غنچه گوی : تشخیص    غنچه : استعاره از معشوق       پرده از روی افکندن : کنایه از چهره نمودن                               مرغ دل : تشبیه 

    معنی بیت : به محبوب که مانند غنچه ای پوشیده است بگو که چهره نمایان کند زیرا که دل عاشق از دوری معشوق پریشان و بی قرار گشته است  

چــــــو ابـــــــــــر از غم دلدار، اشک ریزان شد              ز حـــــال قلبِ جفا دیده ام، مپرس، مپرس

        قلب به ابر : تشبیه           دلدار : معشوق که دل عاشق در دست اوست   

       اشک ریزان شد : کنایه از گریستن و غمگین شدن              مپرس : تکرار برای تاکید          

        معنی بیت :  از حال قلبم که بی وفایی معشوق را دیده است مپرس که بسیار آشفته وغمگین است  آنچنان که از غم دوری معشوق مثل ابر اشک می ریزد و می گرید